राष्ट्रिय धर्मसभा दिवस
By
Nepali Patro
राष्ट्रिय धर्मसभा दिवसको इतिहास नेपालको सांस्कृतिक र धार्मिक विकाससँग गहिरो सम्बन्ध राख्दछ। विक्रम संवत् १९६१ तिर तत्कालीन प्रधानमन्त्री चन्द्रशमशेरले देशभरका पण्डित तथा विद्वानहरूलाई आह्वान गर्दै एक हप्ते “धर्मसभा” आयोजना गर्नुभयो। यस सभामा नेपालको धार्मिक, सांस्कृतिक तथा पञ्चाङ्गीय संरचनासम्बन्धी महत्त्वपूर्ण निर्णयहरू गरिएका थिए। यसकै माध्यमबाट तिथि, पर्व र धार्मिक विधिहरूको व्यवस्थापनलाई संस्थागत आधार प्रदान गरिएको हो।
विक्रम संवत् २०६६ सालदेखि प्रत्येक वर्ष भाद्र कृष्ण पक्षको चौथो दिनलाई राष्ट्रिय धर्मसभा दिवसका रूपमा मनाइँदै आएको छ। नेपालका विभिन्न स्थानमा आयोजित कार्यक्रमहरूमा पण्डित सम्मेलन, तिथि गणनासम्बन्धी छलफल, धार्मिक सन्देशको आदान–प्रदान तथा संस्कार संरक्षण’bout निर्णय गरिन्छ। यसरी यो दिवस केवल विगतको स्मरण मात्र नभई, समकालीन धार्मिक तथा सांस्कृतिक अभ्यासमा निरन्तरता दिने माध्यमको रूपमा पनि कार्यरत छ।
राष्ट्रिय धर्मसभा दिवसले नेपालको विविध सांस्कृतिक तथा धार्मिक सम्पदाको संरक्षणमा महत्वपूर्ण योगदान दिएको छ। यसले पञ्चाङ्गीय निर्णय प्रणालीलाई व्यवस्थित गर्दै तिथि, पर्व र संस्कारको शुद्धता र सही संरक्षण सुनिश्चित गरेको छ। साथै, यस दिवसमार्फत वैदिक सनातन अभ्यास, पौराणिक मूल्यहरू तथा धार्मिक सहिष्णुताको सन्देश व्यापक रूपमा फैलाइन्छ। विविधतामा एकतालाई प्रवर्द्धन गर्दै यस दिवसले नेपाली समाजलाई आफ्नो मौलिक पहिचानप्रति गर्व गर्न प्रेरित गर्दछ।