गीता जयन्ती
By
Nepali Patro
गीता जयन्ती प्रत्येक वर्ष मार्गशीर्ष शुक्ल पक्षको एकादशीका दिन मनाइन्छ। यस दिन भगवान् श्रीकृष्णले कुरुक्षेत्रको युद्धभूमिमा अर्जुनलाई सुनाउनुभएको श्रीमद्भगवद्गीताको उपदेशलाई स्मरण गरिन्छ। हिन्दू दर्शन, आध्यात्मिकता र जीवनदृष्टिको आधार मानिने गीताले आज पनि असंख्य मानिसको सोच, मूल्य र आचरणलाई मार्गदर्शन गरिरहेको छ।
गीता जयन्तीको उत्पत्ति
महाभारतका अनुसार करिब पाँच हजार वर्षअघि पाण्डव र कौरवबीचको महामहान युद्ध सुरु हुन लाग्दा अर्जुनले आफ्नै आफन्तसँग युद्ध गर्न मन लागेन। त्यसबेला भगवान् श्रीकृष्णले उनको मोह हटाएर कर्तव्य, धर्म, जीवन र आत्मज्ञान’bout गहिरो शिक्षा दिनुभयो। कृष्ण र अर्जुनबिच भएको यही संवाद श्रीमद्भगवद्गीता बनेको हो, जसले आत्माको स्वरूप, धर्म पालन, सही कर्म र मोक्षको मार्ग’bout सन्देश दिन्छ।
गीता जयन्ती केवल इतिहासको सम्झना मात्र होइन, जीवनमा ती सिद्धान्तहरूलाई अपनाउने प्रेरणाको दिन पनि हो। यसले अनुशासन, कर्तव्यपरायणता र मनको समत्वका मूल्यहरूमाथि जोड दिन्छ।
भगवद्गीताको सन्देश
गीताले फलप्रति आसक्ति नराखी कर्तव्यपालन गर्न सिकाउँछ। ईमानदारी, समर्पण र मानसिक शान्तिसहित कार्य गर्न प्रेरित गर्छ। सफलता र असफलता अस्थायी हुन् तर धर्मअनुसार गरिएको कर्म नै स्थायी मूल्य हो भन्ने पाठ दिन्छ।
मुख्य शिक्षाहरू
- परिणाम होइन, आफ्नो कर्ममा ध्यान दिनु
- इच्छाहरू नियन्त्रण गर्दै मनलाई अनुशासित राख्नु
- आत्मज्ञान र साधनाबाट शान्ति प्राप्त गर्नु
- सबै प्राणीमा दिव्यता देख्न सक्नु
यी शिक्षाहरू जीवनका प्रत्येक चुनौतीमा उपयोगी हुन्छन्। भ्रम, दबाव वा कठिनाइको बेला गीताले दिशानिर्देशन र आत्मबल दिन्छ।
गीता जयन्ती कसरी मनाइन्छ
मन्दिर तथा घरहरूमा भक्तजनहरूले श्रीमद्भगवद्गीता पठन वा पाठ गर्छन्। कतै सामूहिक गीता पाठ आयोजिति हुन्छ भने कतै आध्यात्मिक प्रवचनहरू सुन्ने चलन छ। धेरैजना ध्यान, जप तथा स्वाध्यायमा लाग्छन्। शिक्षालय र विभिन्न संस्थाहरूले पनि गीताको शिक्षालाई आधुनिक जीवनमा कसरी लागू गर्न सकिन्छ भन्ने विषयमा छलफल तथा कार्यक्रम आयोजना गर्छन्।