अन्तर्राष्ट्रिय महिला हिंसा अन्त्य दिवस

महिलामाथिको हिंसा विश्वकै सबैभन्दा व्यापक मानवअधिकार उल्लङ्घन हो। यो घरमा, कार्यस्थलमा, सडकमा र अनलाइन प्लेटफर्महरूमा देखिन्छ। नोभेम्बर २५ मा मनाइने ‘अन्तर्राष्ट्रिय महिला हिंसा अन्त्य दिवस’ ले सबैलाई यो संकटलाई स्वीकार गर्न, त्यसका विरुद्ध आवाज उठाउन र महिलाको सुरक्षाको पक्षमा कदम चाल्न प्रेरित गर्दछ ।

यो दिवस किन मनाइन्छ

संयुक्त राष्ट्रसंघले सन् १९९९ मा नोभेम्बर २५ लाई ‘अन्तर्राष्ट्रिय महिला हिंसा अन्त्य दिवस’ घोषणा गर्‍यो। यो मिति डोमिनिकन गणतन्त्रकी तीन जना साहसी कार्यकर्ता मिराबाल दिदीबहिनीहरूको सम्झनामा रोजिएको हो, जसको सन् १९६० मा तानाशाही शासनको विरोधका कारण निर्मम हत्या गरिएको थियो। उनीहरूको जीवन अन्यायविरुद्धको साहस, दृढता र बलिदानको प्रतीक हो।

यस दिवसले सरकार, संस्था र व्यक्तिगत रूपमा सबैलाई महिलामाथि हुने हिंसा रोक्न ठोस कदम चाल्न आग्रह गर्छ। यसले कानुनी सुधार, सामाजिक उत्तरदायित्व र सुरक्षात्मक संरचनाको आवश्यकता उजागर गर्छ, ताकि विश्वभरका महिला र किशोरीहरू डर र हिंसाबाट मुक्त जीवन बाँच्न सकून्।

विश्वव्यापी अवस्था

संयुक्त राष्ट्रसंघको महिला संस्था (UN Women) का अनुसार, विश्वभर तीन महिलामध्ये एक जनाले आफ्नो जीवनमा कुनै न कुनै रूपको शारीरिक वा यौन हिंसा सहनुपरेको छ। प्रायः हिंसाकारी व्यक्ति चिनेजानेको नै हुन्छ। लिंग आधारित हिंसाले उमेर, वर्ग वा देशको भेद गर्दैन। यसले शारीरिक चोट, मानसिक आघात र दीर्घकालीन रुपमा सामाजिक अवस्थामा असर ल्याउँछ।

महिलामाथि को हिंसा विभिन्न रूपमा देखिन्छ– घरेलु हिंसा, यौन उत्पीडन, बालविवाह, मानव बेचबिखनदेखि लिएर अनलाइन धमकीसम्म। युद्ध, विपद् वा महामारीका समयमा त यी जोखिमहरू अझ बढ्छन्। त्यसैले यसलाई अन्त्य गर्न कानुनी कार्यवाहीसँगै कानुनी शिक्षा, जनचेतना र समाजमा परिवर्तन पनि आवश्यक छ।

तपाईंको भूमिका किन जरुरी छ

परिवर्तन हरेक समुदायभित्रबाट सुरु हुन्छ। पीडितको कुरा सुन्नुहोस् र विश्वास गर्नुहोस्। हिंसा वा उत्पीडन देख्दा मौन नबसौं। पीडितलाई सहयोग गर्ने स्थान, कानुनी सहायता र परामर्श दिने संस्थाहरू सग सहकार्य गरौं। सम्मान, सहमति र समानता सिकाउने शिक्षा प्रणालीलाई प्रवर्द्धन गरौं।

अभिभावकका रूपमा आफ्ना छोराछोरीलाई सम्मान र सामाजिक मर्यादा को पाठ सिकाऔं। ब्यबस्थापकका रूपमा कार्यस्थलमा सुरक्षित उजुरी प्रणाली सुनिश्चित गरौं। समुदायका सदस्यका रूपमा, हिंसा’bout छलफल र सचेतना कार्यक्रम सञ्चालन गरौं। सानो प्रयास पनि ठूलो परिवर्तनको सुरुवात हुन सक्छ।

सुरक्षित भविष्यको निर्माण

महिलामाथिको हिंसा रोकथाम गर्न मुख्य कुरा सोच र व्यवहार परिवर्तन हो। समाजमा हिंसालाई सामान्य ठान्ने धारणा अन्त्य गर्नुपर्छ। न्याय प्रणालीले पीडितको सुरक्षा र अपराधीको दण्ड सुनिश्चित गर्नुपर्छ। महिलालाई शिक्षा, रोजगारी र नीति निर्माणमा समान अवसर दिनुपर्छ।

महिलामाथिको हिंसा रोक्न सकिने समस्या हो। यसको अन्त्यका लागि सबैको प्रतिबद्धता जरुरी छ। जब तपाईं बोल्न, यस बिरुद्द कदम चाल्न र रक्षा गर्न तयार हुनुहुन्छ, तब तपाईंले यस्तो भविष्य निर्माण गर्न सहयोग गर्नुहुन्छ जहाँ हरेक महिला निडर र सम्मानपूर्वक बाँच्न सक्छिन्।