अन्तर्राष्ट्रिय ओलम्पिक दिवस

हरेक वर्ष जुन २३ मा मनाइने अन्तर्राष्ट्रिय ओलम्पिक दिवस आधुनिक ओलम्पिक खेलहरूको प्रारम्भको सम्झनामा मनाइन्छ। यो दिन खेलकुदको सीमाभन्दा बाहिर गई उत्कृष्टता, मित्रता र सम्मानका ओलम्पिक मूल्यहरूको प्रवर्द्धन गर्ने अवसर हो। यो दिवसले सबै उमेर र पृष्ठभूमिका मानिसहरूलाई शारीरिक सक्रियता अपनाउन र खेलकुदको माध्यमबाट एकता र शान्तिको भावना फैलाउन प्रेरित गर्छ।

पृष्ठभूमि

अन्तर्राष्ट्रिय ओलम्पिक दिवस सन् १८९४ जुन २३ मा पेरिसमा अन्तर्राष्ट्रिय ओलम्पिक समितिको (IOC) स्थापना भएको दिनको सम्झनामा मनाइन्छ। आधुनिक ओलम्पिक खेलहरू पुनः सुरु गर्ने विचार फ्रान्सेली शिक्षक पिएर द कुबेर्तिनले ल्याएका थिए, जसको उद्देश्य राष्ट्रहरूलाई खेलमार्फत एकजुट गर्नु थियो। पहिलो ओलम्पिक दिवस सन् १९४८ मा ९ देशहरूमा मनाइएको थियो। अहिले यो दिवस १५० भन्दा बढी राष्ट्रहरूमा विविध कार्यक्रममार्फत मनाइन्छ।

यो दिवस केवल ओलम्पिक आन्दोलनको सम्झना मात्र होइन, खेलकुदले कसरी स्वस्थ जीवनशैली, सामाजिक समावेशिता र आपसी समझदारी प्रवर्द्धन गर्न सक्छ भन्ने कुराको वैश्विक सन्देश पनि हो। यसले मानिसहरूलाई मात्र शारीरिक रूपमा सक्रिय रहन नभई, खेलले ल्याउने सहकार्य र एकताको भावना पनि आत्मसात गर्न प्रेरित गर्छ।

ओलम्पिकमा नेपाल

नेपालले अहिलेसम्म बाह्र पटक समर ओलम्पिक र चार पटक विन्टर ओलम्पिकमा सहभागिता जनाइसकेको छ। नेपाल ओलम्पिक समिति सन् १९६२ मा स्थापना गरिएको थियो र सन् १९६३ मा अन्तर्राष्ट्रिय ओलम्पिक समिति (IOC) द्वारा मान्यता प्राप्त भएको थियो। सन् १९२४ मा नेपाली नागरिक तेजवीर बुराले सन् १९२२ मा भएको ब्रिटिस माउण्ट एभरेष्ट अभियानमा सहभागिताका लागि अल्पिनिज्म विधामा स्वर्ण पदक प्राप्त गरेका थिए। यो पदक संयुक्त टोलीलाई प्रदान गरिएको थियो र आधिकारिक IOC वेबसाइटमा सूचीकृत छैन।त्यस्तै, सन् १९८८ को सियोल ओलम्पिकमा बिधान लामाले तेक्वान्दो खेलमा काँस्य पदक जितेका थिए र उक्त वर्ष तेक्वान्दो केवल प्रदर्शन खेल भएकाले त्यो पदक आधिकारिक रूपमा गणना गरिएको छैन।